با توجه به ساخت آپارتمان های لوکس و بلند در کلان شهر های ایران بخصوص شهر تهران و به ویژه مناطق 1 و 2 و 3 ، مسکن ساسان ولنجک در نظر دارد درباره آسانسور و تاریخچه و قوانین مربوط به آن توضیحات مختصری را ارائه دهد .
تاریخچه آسانسور :
آسانسور که به آن بالابر ( برای حمل بار )یا آسان بر (برای حمل انسان) نیز گفته می شود اتاقی متحرک می باشد که به وسیله آن از طبقه ای به طبقه ای در بالا یا پایین جهت حمل بار یا انسان استفاده می شود که جزء تجهیزات حمل و نقل عمودی به شمار می رود که موجب جابجایی سریع و آسان بین طبقات می گردد .
تاریخ پدید آمدن این وسیله به حدود 2500 سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد که یک معمار رومی در نوشته های خود از وسیله ای نام برده که در جابجایی اشیاء برای ساخت بنا استفاده میگردیده است واینچنین اولین آسانسورهای باری قرقره ای در آن دوران اختراع گردید .
استفاده از آسانسورهای مسافربری و باری به قرون وسطی بر میگردد که در جهت جابجایی سربازان جنگی یا حیوانات اهلی و تجهیزات ارتش استفاده میشده است .
پایه گذار علمی و طراح آسانسورهای امروزی دانشمند بزرگی بنام آتوود می باشد که با کمک دو وزنه ای که با یک ریسمان به یکدیگر مربوط می گردد و بر روی فلکه ی غلطانی وزنه های فوق به بالا و پایین حرکت می کنند .
جالبه بدونیم که در زمان گذشته نیز امکان ساخت سازه های بلند وجود داشته است ولی شاید دلیل اینکه این کار خیلی رواج نداشته وجود پله های زیاد آن بوده است ، تا اینکه یک مکانیک آمریکایی برای بالابردن ایمنی در بالابر ها چرخی ضامن دار را طراحی کرد که در صورت پاره شدن طناب بالابر ، از سقوط اتاقک جلوگیری کند .
آسانسور وسیله ایست الکترو مکانیکی ، که در ابتدای اختراعش به شکل امروزی ، بیشتر قطعات و لوازم آن مکانیکی و الکتریکی بوده ولی با پیشرفت علوم در حوزه الکترونیک و نیمه هادی ها و همچنین با آمدن علوم هوش مصنوعی ، این وسیله نیز بسیار تکامل یافت و به عنوان یک وسیله کابردی بسیار مهم و اساسی در سازه ها در جوامع شهری قرار گرفت .
در طراحی آسانسور از علومی چون مکانیک ، برق ، معماری و صنایع استفاده میگردد به همین علت هیچ گاه یک متخصص این علوم نامبرده به تنهایی قادر به طراحی آسانسور نخواهد بود .
جالب است که تا سی سال قبل عمده آموزش ها در این صنعت محدود و به صورت استاد و شاگردی بوده و صرفا در کارخانه های بزرگ آسانسور سازی معمول بوده ، به همین خاطر آموزش در این صنعت وجهه محدود و پنهانی داشته است ولی اولین بار در سال 1995 میلادی در انگلستان اتحادیه آسانسور و پله برقی این کشور با همکاری پروفسور یانوفسکی و جینا بارنی اقدام به برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت در این رشته نمودند که مورد استقبال نصابان و متخصصان این کشور قرار گرفت و در ادامه این همکاری که با دانشگاه نورث همپتون انگلستان انجام شد ، دوره های دانشگاهی این رشته در مقاطع کاردانی و کارشناسی نیز در دسترس عموم قرار گرفت .
انواع آسانسور :
تمامی آسانسورها در داشتن خصوصیاتی مانند داشتن کابین ، حرکت عمودی و توقف در سطوح مختلف شبیه یکدیگر می باشند . اما از لحاظ نحوه نیروی حرکتی متفاوت می باشند که می توان آنان را به 5 گروه آسانسورهای کششی ، هیدرولیک ، وینچی ، مغناطیسی و پنوماتیک طبقه بندی کرد .
آسانسور کششی
آسانسورهای کششی (گیربکسی) : یک موتور الکتریکی که در بالای چاه آسانسور یا در پایین در کنار چاهک باعث حرکت آن می باشد بر روی فلکه این موتور تعدادی کابل فولادی ( اصطلاحا سیم بکسل نام دارد ) وجود دارد که از یک سمت به کابین آسانسور و از سمت دیگر به وزنه های آسانسور که درون یک قاب فلزی قرار دارند متصل است وزن این وزنه ها به اندازه وزن کابین بعلاوه نصف ظرفیت کابین می باشد ( در اینجا وزن هر نفر را 75 کیلو در نظر گرفته شده ) دلیل قرار گرفتن وزنه در سیستم آسانسور کمک به بالا بردن آسانسور است ، درسته که این وزنه ها در پایین آمدن آسانسور مزاحمت ایجاد میکند ولی اگر این وزنه ها نبود اتاقک به پایین سقوط میکرد پس استفاده از این وزنه ها مانع خاصی در حرکت آسانسور ایجاد نمی کند .
آسانسور های هیدرولیکی
آسانسورهای هیدرولیکی : این نوع آسانسورها در بین آپارتمان های مسکونی کاربرد فراوان دارد بطور کلی می توان گفت که بیشتر ساختمان های 5 طبقه از این نوع آسانسور استفاده می کنند ، این نوع آسانسورها با موتور الکتریکی و پمپ فشار روغن و جک هیدرولیک کار میکنند و چون قاب وزنه را ندارد ، سیستم جک باید تمامی کابین و مسافران را جابجا کند در نتیجه نیاز به موتورهای قوی تری دارد البته از این موتورها جهت هدایت آسانسور به طرف بالا استفاده می شود و برای حرکت کابین به سمت پایین نیازی به موتور ندارد و تنها با باز شدن یک شیر و خالی کردن روغن جک ، کابین به آرامی به سمت پایین حرکت می کند (نیروی گرانش ) . این نوع آسانسور برای حمل بارهای سنگین هم کارایی بسزایی دارد .
آسانسور های وینچی
آسانسور های وینچی : وینچ همان قرقره ای است که زنجیر یا سیم بکسل دور آن جمع می شود ، این نوع آسانسورها از نوعی فولاد مقاوم ساخته شده و قاب وزنه در آن وجود ندارد و نیروی رانش بصورت غیر اصطحکاکی به آن وارد می شود . در موقع بالا و پایین شدن اینگونه از آسانسورها برای احتیاط نباید در زیر آن قرار گرفت .
آسانسورهای مغناطیسی : در این مدل ریل ها و تجهیزات متصل شده روی چاه آسانسور با مغناطیس دائم با کابین که از طریق جریان برق ایجاد می شود باعث می شود که کابین به حرکت درآید بنابراین در این آسانسورها اجزایی که در آسانسورهای دیگر معمول بود وجود ندارد این نوع آسانسورها بسیار ایمن تر از آسانسورهای معمولی بوده ولی از لحاظ قیمتی بسیار گران تر است .
آسانسور های کارگاهی
آسانسورهای کارگاهی : این مدل آسانسورها در برج سازی و سازه های بلند مرتبه استفاده می شود و این قابلیت را دارد با شروع کار سازه ساختمانی تا 500 متر ارتفاع بگیرد و ظرفیت تا 5 تن را تحمل می کند و در کارهای ساختمانی بسیار کاربردی و موثر می باشد.
قدمت آسانسور در ایران :
حدود 80 سال از ورود آسانسور به ایران می گذرد اولین آسانسورها در پالایشگاه آبادان توسط احمدشاه قاجار نصب گردیده است که البته امروزه از آن اثری وجود ندارد .
اولین آسانسورهای قابل مشاهده در زمان پهلوی اول ساخته شده ، که کتابخانه ملی یکی از آن نمونه ها می باشد . آپارتمان سازی به صورت امروزی از سال 1335 در زمان پهلوی دوم آغاز شده که به تبع آن صنعت آسانسور سازی نیز از آن به بعد رشد چشمگیری داشته است .
در ابتدا فروش و نصب آسانسور توسط شرکت های خارجی انجام میشد اما ، از سال 1350 اولین کارخانه آسانسور سازی (در و کابین) در ایران به نام ایران شیندلر در ابهر تاسیس گردید . و سه سال بعد از آن با ظرفیت تولید 400 دستگاه آسانسور تحت لیسانس شیندلر سوئیس به بهره داری رسید و همزمان با آن جهت تربیت نیروی متخصص مربوط به آن ، دوره های کامل آموزشی برقرار گردید که در هر دوره 20 نیروی متخصص موفق به کسب مدرک مهارت می شدند و این دوره ها تا پایان حکومت پهلوی ادامه داشت و می توان گفت که دانش آموختگان آن دوره زبده ترین و کارآمدترین افراد متخصص در این صنعت می باشند .
لازم به ذکر است که شرکت تسلا – ایران اولین کارخانه سازنده قطعات آسانسور در ایران می باشد که همزمان با کارخانه شیندلر شروع به کار کرده است .
بعد از انقلاب کارشناسان خارجی از ایران رفتند و به علت تحریم اقتصادی ، واردات قطعات این صنعت قطع گردید . بعد از شروع جنگ تحمیلی و تعطیل شدن صنعت آپارتمان سازی ، صنعت آسانسور نیز رو به رکود رفت ولی بلافاصله پس از پایان جنگ و شروع صنعت ساختمان سازی این صنعت نیز ، به حرکت درآمد .
قوانین مربوط به آسانسورها در آپارتمان نشینی :
به طور کلی قوانین مربوط به آسانسورها در آپارتمان نشینی به 3 مورد عمده طبقه بندی میگردد .
1 - اجازه نصب آسانسور و هزینه آن :
قوانین نظام مهندسی سازندگان را موظف میکند که برای ساختمان های بیش از 4 طبقه ، آسانسور نصب کنند ولی برای ساختمان هایی که کمتر از 4 طبقه می باشند توافق مالکین برای نصب آن الزامیست . البته اگر مالکین طبقات دوم و سوم و چهارم برای انجام این کار به توافق برسند در صورت مخالفت ساکنین طبقات یک و همکف ، باز هم می توانند برای انجام این کار اقدام نمایند . و اگر مجموع مساحت زیر بنای طبقات بالایی از مجموع طبقات یک و همکف بیشتر باشد ، می توانند حق السهم نصب آسانسور را از مالکین مخالف دریافت کنند .
2 – پرداخت هزینه های سرویس و نگهداری آن :
آسانسور وسیله حساسی است که احتیاج به مراقبت دائمی و مستمر دارد که بررسی وضعیت آن باید به صورت منظم و در دوره های یک ماهه انجام شود و این موضوع به قدری اهمیت دارد که در مقررات ملی ساختمان ها به طور کامل ذکر گردیده است در این قانون آمده که مالکان یا مدیر ساختمان می بایست که در جهت رفع مشگلات احتمال اقدام نمایند .طبیعی است که نگهداری از چنین وسیله ای ، مخارجی را در پی دارد که باید از محل پرداخت شارژ ماهیانه انجام گردد .
شارژ ماهیانه برای آسانسور به 2 روش تعیین می شود :
الف – روش قانونی که پرداخت شارژ برای همه یکسان است .
ب – روش قراردادی بین ساکنین که بر اساس آن طبقات اول و همکف نصف شارژ مربوط به آسانسور را پرداخت میکنند .
نکته : چنانچه یکی از همسایگان خسارتی را به اموال عمومی ساختمان وارد کند ، مسئول پرداخت کلیه وجوه در جهت رفع آن خسارت می باشد که آسانسور نیز شامل این قانون می باشد .
3 – مقررات و آداب استفاده از آن :
با توجه به اینکه استفاده نادرست موجب کاهش طول عمر آسانسور می گردد ، اگر از آن در جهت بازی کودکان یا حمل بار استفاده گردد و یا سرویس های به موقع و ماهیانه آن انجام نشود ، زیان های سنگینی را در دراز مدت به ساکنین وارد خواهد کرد .
برای خرید یا اجاره ساختمان های لوکس با تجهیزات خاص با املاک ساسان تماس بگیرید .
مسکن ساسان 02122415230
برای دیدن فایلهای اکازیون کلیک کنید ==> www.sasanvelenjak.com
